'Grandpa' by Krzysztof Sowiński, my translation into English

Grandpa

Time to face the truth – he’s a grandpa, already.....

All have passed so soon, even though never-ending childhood days, holidays so long and fragrant of sand, grass, water – predicted eternity. Passed like one blink, eyes open , eyes closed, like one not too long yet calm sleep. What a cliché!............

.. ..

And now, he was standing at the airport. By himself. Yes, once he’d heard Him and Her say it is one of the largest airports in the world – Heathrow… But, can words express such immensity? Can imagination imagine THAT, can’t it?....

That was like an enormous city, full of giant-building-like aircrafts, compared to which buses, seemingly huge so far, now appeared toys only. And more, the noise… Terrible… The incessant noise made his head split. Tremendous pain he’d never felt before. And every now and then, when a plane like a colossal hawk, or maybe another bird, floated above his head, his legs alone were startled to run away, swiftly – despite first signs of arthritis and contracture.............

.. ..

His height was quite considerable. Not a giant - one of those biggest, however. But his spine - as it happens amongst the elderly – was ‘bent like an arch’, and whatever this forgotten expression would mean – just wasn’t straight or flexible.....

He had long, not very muscular legs. Rather thin, which, when young, were sturdy, enduring, sinewy, though not much powerful.....

His considerably large posture, however, wouldn’t scare anyone, even years before no-one had certainly ever been afraid of him. His head wasn’t very big, and he was rather one of those types that were always spontaneously and gladly welcome.....

Now, he happened to bow his silver head far more often. He lowered it as if apologising for so much trouble about him. And there was. No doubt. ....

He’d heard that journey wasn’t going to be quick, but the facts were even more shocking. It was dreadful, lonely, ghastly. He and She’d tried to explain (it was rather She that talked to him) that they couldn’t fly with him, that everything was going to be ok, that he could do it, and that they were going to meet soon. Well… Let’s face it – this wasn’t as they had said.............

.. ..

The one to meet him at the airport was a young man. Not a bad one, eventually, smelled good (Armani, as far as he knew), though he didn’t pay too much attention to him, and talked on the phone all the time instead. He said, “Fuck this job. I’ve got fed up! And for what? The frigging shitty money! Gonna find something better or come back home….Kurwa…. Three years and nothing changes, on and on….You know…. Kurwa, what a rave-up we had last night!? I tell you, that chocolate girl was much into me…”....

Grandpa kept listening to that, in his own – what a miracle! – familiar language, and this language, so well known to him, its intonation, melody, hoarse sounds, lifted his spirits a bit. He was almost about to say to himself, “It’s not gonna be bad. Surely, it’ll be ok.” But he found no courage to do so.....

It’s not that the youth was insensitive, only bored to death with monotony of his work. With abundance of work. Never-ending struggle with time, which always ran too short to carry out the plan, ever-lasting traffic jams, and the bosses totally lacking empathy and telling him off non-stop. With no hope for any special change in his life, the change he’d expected, desired, flown here from a remote country for. And here, nought. Swarming days twinning one another. Pity. Pity. Pity

.............

The young man suddenly dragged him with swift and rough sweep. Some hundred metres, towards a huge litter bin, but it wasn’t a straight way! No way! Veering among dozens of roaring lorries, whose fumes choked him and wouldn’t let him breathe. Grandpa was petrified with such racket. He was about to wrench out and run away where - as he would hear as a child – ‘the pepper grows’, to whine like a puppy, but he only bowed his head even lower, being up to his ears in worry - and grunting, with his legs stumbling, wobbled behind the youth.............

.. ..

The young man threw the dirty paper towels into the bin.....

Oh, yes. It was Grandpa who - threw up into them. His companion wiped off the remains of his vomit, quite thoroughly, and it could be all right if it weren’t for a tiny trail of stench following Grandpa all the time. Well… It appeared he did not tolerate flights. And She had told him it was going to be fine. That the journey should pass quickly. That Grandpa would fall asleep. And when he woke up, it’d be over. Unfortunately, it was contradictory – some strangers, the roar of aircraft engines, ascending and descending, which made butterflies fly in his tummy. He didn’t get any shut-eye, not for a second, all the time he stayed tense, alert and ready to jump. Water had been brought to him, but after a few minutes in the air it got spilled and nobody gave him any more. And now, he was so thirsty. So much. And worst, there was no other way to rinse this bitter smell of half digested food off his teeth. Gradually, he got used to light, which had struck him with all its power when disembarking. And to vastness of sky when you look up. Cloudy sky, bursting into rain every now and then. The sky, which kept the sun smothered continually. Was this the ‘land of milk and honey’ he was supposed to live in? Was it? Where they were supposed to be able to afford everything and to live ‘like humans’? Anyway, He would say so.............

.. ..

In the end, all went fast.....

The young man threw him into the car, on the back seat. He started vigorously. Hundreds of crossroads. Horns. A lot of stench. All streets sinistrous. And finally – they were reaching their destination.............

.. ..

He: “See….. All is fine. They’re on their way. Grandpa is a tough guy. Once again, he did it.”....

She: “I dunno…We should have gone with him, even in a bus – the journey would have been terribly long and exhausting, but we could have been together. Together.....

He: “ We could have left him behind”....

She: “You know, he would die of nostalgia if we’d done so.”............

.. ..

Grandpa yelped with joy on the stairs. The flat much worse than the one they had left, but that was nothing. Through the door he could sense that He and She are inside. Are. There. Here They are. His heart was – like everything in the local wind – flapping. And when the youth opened the door, Grandpa, with a squeal not compatible with his age, hurtled inside. She didn’t even manage to stand up from a stinky dirty old armchair, still reminiscent of a rat. He put his silver head on her lap. He only heard Him say, “See, I told you everything would be fine. Didn’t I tell you? It’s you that is always full of reservations…He did it, our Grandpa…He did.”....

Grandpa knew it was about him, “He did it!” This made him so glad that he felt joy and peace fill his heart, feelings he had almost forgotten. Even the thirst stopped. And She kept stroking his head. He wagged his tail for the last time and… passed away.....

Dziadzio

Nie ma się co oszukiwać – jest już dziadkiem.
Wszystko tak nagle przeminęło, choć niekończące się dni dzieciństwa, wakacje długie i pachnące piaskiem, trawą i wodą – zapowiadały wieczność. Przeminęło jak jedno zamknięcie i otwarcie oka, jak jeden niezbyt długi i spokojny sen. Cóż banalne porównanie.

A teraz stał na lotnisku. Sam. Coś tam słyszał jak On i Ona, mówili, że to jedno z największych lotnisk na świecie – Heathrow… Ale czy słowa mogą wyrazić ten ogrom? Czy wyobraźnia może to sobie wyobrazić? Powiedzcie sami?
To coś było jak wielkie miasto, pełne gigantycznych jak budynki samolotów, przy których ogromne wydawało mu się dotychczas, autobusy - wyglądały jak zabawki. No i ten hałas… Straszny... Od tego nieustającego hałasu bolała go głowa. Okropnie go bolała, jak nigdy. A kiedy tuż nad tą głową przelatywał samolot, jak gigantyczny jastrząb, albo inny ptak, same jego nogi podrywały się do ucieczki, mimo początków artretyzmu i przykurczów.

Był okazałego wzrostu. Żaden olbrzym, ale jednak z tych największych. Ale jego kręgosłup – jak to bywa u starszych – wyginał się w tzw. pałąk, i cokolwiek by nie znaczyło, to już zapominane słowo – nie był już prosty i elastyczny.
Nogi miał długie, ale niezbyt muskularne. Raczej z tych szczupłych, które w młodości były silne, wytrzymałe i żylaste, choć nie mocarne.
Jego okazały wygląd jednak, nikogo by nie przestraszył, nawet w młodości, nikt się zapewne go nigdy nie bał. Miał nie zbyt wielką głowę i był raczej z tych typów, z którymi wszyscy się spontanicznie i z radością witali.
Teraz już częściej zwieszał tę swoją siwą głowę. Opuszczał ją jakby przepraszając, że tyle z nim jest kłopotów. A było trochę. Nie da się ukryć.
Słyszał, że ta podróż nie będzie krótka, ale rzeczywistość go zaskoczyła. Było strasznie, samotnie, przerażająco. On i Ona tłumaczyli mu (bardziej mówiła do niego Ona), że nie mogą z nim lecieć, e wszystko będzie ok., że da radę, i że się wkrótce spotkają. No… Nie oszukujmy się - nie było tak jak mówili.

Przyszedł po niego na lotnisko młody chłopak. Nie taki zły znowu, ładnie pachniał (chyba Armani), choć mało zwracał na niego uwagę, a przez cały czas gadał z kimś przez telefon. Mówił: „Pierdolę tę robotę. Mam już dość. Za takie gówniane pieniądze. Poszukam czegoś lepszego, albo wracam…. Kurwa… Od 3 lat to samo i to samo…Wiesz… kurwa, jaką wczoraj mieliśmy balangę?! Mówię Ci ta czekolada leciała na mnie”.
Dziadzio wysłuchiwał tego w swoim – o cudzie! - swojskim języku i ten język, tak dobrze mu znany, jego intonacja, muzyka, chropowatość, trochę podnosiły go na duchu. Nawet miał już sobie powiedzieć: „Nie będzie źle. Jakoś to będzie”. Ale nie znalazł na to siły.
Chłopak nawet nie był nieczuły, ale znudzony monotonią pracy. Jej nadmiarem. Ciągłą walką z czasem, którego było zawsze mało na wykonanie planu, niekończącymi się korkami na ulicach, brakiem empatii i nieustannym łajaniem szefostwa. Brakiem nadziei na jakąś szczególną przemianę jego życia, na tę przemianę, której oczekiwał, której pragnął, po którą przyleciał tutaj z odległego kraju. A tu nic. Bliźniacze zatłoczone dni. Trudno. Trudno. Trudno.

Chłopak pociągnął go nagle za sobą, szybko i bezceremonialnie. Jakieś sto metrów, do dużego kosza na śmieci, ale nie była to droga prosta! O nie! Lawirował wśród ryczących dziesiątków ciężarówek, których spaliny dławiły i nie pozwalały oddychać. Dziadzio przeraził się tego hałasu. Już miał szarpnąć się i uciec gdzie – jak słyszał w dzieciństwie - pieprz rośnie, już miał rozpłakać się jak szczeniak, ale tylko jeszcze mocniej zwiesił głowę, położył uszy po sobie, i charcząc, noga za nogą, a myliły mu się wszystkie – powlókł się za chłopakiem.
Chłopak wrzucił do kosza ubrudzone papierowe ręczniki.
Niestety. To Dziadzio – na nie zwymiotował. Chłopak starł z niego resztki wymiocin, dosyć starannie i byłoby w porządku, gdyby nie wąziutka smuga zapachu, która ciągnęła się cały czas za Dziadziem. No cóż… Okazało się, że nie znosi dobrze lotów samolotem.
A Ona mówiła, że będzie dobrze. Że podróż szybko minie. Że Dziadzio uśnie. A jak się obudzi – będzie już po wszystkim. Niestety było inaczej – jacyś obcy, grzmot silników samolotu, wznoszenie i opadanie, które wyrywało mu wnętrzności. Nie zmrużył oka, ani na sekundę, był cały czas napięty, czujny i gotowy do skoku. Przyniesiono mu wodę, ale po pierwszych minutach lotu, już mu się wylała, a nikt już więcej mu jej nie podał. I teraz bardzo mu się chciało pić. Bardzo. A co najgorsze nie miał czym spłukać z zębów przykrego zapachu nadtrawionego jedzenia. Już się powoli przyzwyczaił do światła, które go poraziło z całą mocą, po wyjściu z samolotu. I ogromu nieba, kiedy spojrzał w górę. Chmurnego nieba, z którego co chwila padał deszcz. Nieba, które przysłaniało cały czas słońce. „To miała być ta kraina mlekiem i miodem płynąca? To ta? Gdzie miało ich na wszystko już stać i mieli w końcu żyć tu, „jak ludzie”? Przynajmniej, tak mówił On”.

W końcu wszystko potoczyło się szybko.
Chłopak go wrzucił do samochodu, na tylne siedzenia. Ostro ruszył. Setki skrzyżowań. Klaksonów. Mnóstwo smrodu. Wszystko wywinięte na lewą stronę. I zbliżają się w końcu do celu.

On: „Widzisz… Wszystko jest w porządku. Już tutaj jadą. Dziadzio to twardy facet. Jeszcze raz dał radę”
Ona: „Nie wiem… Powinniśmy z nim jechać, choćby i autobusem, podróż byłaby długa i męcząca, ale bylibyśmy razem. Razem”.
On: „Moglibyśmy nie wziąć go ze sobą”.
Ona: „Wiesz, że umarłby z tęsknoty, gdybyśmy tak zrobili”.

Dziadzio zaskowyczał z radości na schodach. To nic, że mieszkanie gorsze, niż to co zostawili. Przez drzwi czuł, że On i Ona tam są. Są. W końcu są. Łopotało mu – jak wszystko na tutejszym wietrze - serce. I kiedy chłopak otworzył drzwi Dziadzio z piskiem, niegodnym jego wieku, rzucił się do środka. Ona nawet nie zdążyła wstać, z jakiegoś starego, brudnego i śmierdzącego fotela, który było czuć szczurem. Położył jej siwą głowę na kolanach. Jeszcze tylko usłyszał jak On mówi do niej: „A nie mówiłem Ci, że wszystko będzie w porządku?! Nie mówiłem?! To Ty zawsze się boisz…Dał radę Dziadzio... Dał” .
Dziadzio wiedział, że to o nim mówią. „Dał radę”! Ucieszyło go to i poczuł, że zalewa go spokój i radość, których dawno nie czuł w sobie. Nawet przestało go dręczyć pragnienie. A ona go głaskała po głowie. Jeszcze tylko zamachał jej ostatni raz ogonem i… skonał.

Krzysztof Sowiński